Bilim sürekli kendini yenileyerek ilerler. bildiklerimiz, bileceklerimiz; gelmişimiz geçmişimiz sürekli yeni bulgularla değişebilir. Bu bulgu ve veriler bir çok bilim dalı tarafından sağlanabilir.
Bu bilim dallarından bir tanesi de arkeolojidir. Arkeoloji; kazı vb. yöntemlerle ulaşılan, tarihi değer taşıyan yapıtları, bir çok yönden inceleyip açıklayan, yorumlayan; böylece insanlık tarihine ışık tutan bir bilim dalıdır. Bilim adamları bir çok arkeolojik kazı ile geçmişimize ait bulgulara rastlamış ve geçmişimiz hakkında daha objektif kanılara bu ve benzeri çalışmalarla ulaşmıştır.
İnsanlık tarihine ışık tutan/tutmaya başlayan bulgulardan bir tanesi de Şanlıurfa Göbekli Tepe'de bulunan kazı alanıdır. Burada yapılan kazı çalışmaları sonucunda bulunan yapıtlar bize insanlık tarihi açısından çok önemli veriler sağlamış bir çok bilgimizi sorgulamamıza neden olmuştur. Günümüzden 10-12 bin yıl öncesi olarak tarihlenen Göbekli Tepe; Mezopatamya'daki ilk şehirlerden, İngiltere'deki Stonehenge'den, Mısır Piramitleri'nden çok daha eskiye uzanmaktadır.
Kazı çalışmaları hala devam etmekte olup, şimdiye kadar bulunan bulgular yorumlandığında; avcı ve toplayıcıların sandığımız gibi basit topluluklar değil en azından Göbekli Tepe'de bulunan yapıtlardan anlaşıldığı üzere burada yaşayanların oldukça gelişmiş sosyal bir yapıya sahip olduğunu bilim adamları dile getirmektedir.
Yine sembolik anlatımın ve mimarinin tarım devriminden sonra geldiği kabul görmekteydi. Oysa Göbekli Tepe'de zengin bir sembolik anlatım ve anıtsal kült yapılar bulunduğu halde, tarımcı topluluklar olduğuna dair kalıntılar bulunmamıştır. Yine aynı şekilde bir takım karmaşık dinsel uygulamaların da tarımla geçinmenin hayat tarzı olduğu topluluklarda yapıldığı düşünülmekteydi. Oysa Alman arkeolog Klaus Schmidt'e göre; "bu denli anıtsal yapıları ortaya çıkaracak işgücünü, çevredeki avcı – toplayıcı gruplardan alarak çalıştırmak, ancak köklü bir inanç geçmişine dayanacaktır." Demektedir.
Görüldüğü üzere bulgular gün yüzüne çıktıkça, yorumlandıkça bir çok soru işareti uyandırmakla kalmayıp şimdiye kadar olan bilgilerimizi de sorgulattırmaktadır.
Böyle buluşlarda her zaman heyecanlanırım. İnsanın; geçmişini, tarihi, atalarını kısaca insanlık tarihini ve insanlık tarihinin serüvenlerini bilmesi güzel bir şey. Nereden geldik? Nereye gidiyoruz? Şimdiye kadar neler yaptık ? Eminim benim gibi bir çok insan bu ve benzeri soruları sormuştur kendine. Adım adım da olsa kimisinin cevabına yaklaştığımız, kimisinin ise hala cevap beklediği sorular...
Aşağıda Göbekli Tepe ile ilgili çekilmiş yerli yabancı bazı belgesellere yer verilmiştir. İlk video kısa ve tanıtım şeklinde olup diğer videolar daha uzun solukludur.
İçimizdeki merak duygusunun ölmemesi dileğiyle, bilimli günlere..
Referanslar:
-http://www.gobeklitepeturkey.org/
-http://gobeklitepe.info/
-http://tr.wikipedia.org/
Video 1: Göbekli Tepe Tanıtım Filmi (Yaklaşık süre 3 dakika)
Video 2: National Geographic Channel-Kayıp Medeniyet Türkiye Göbekli Tepe (Yaklaşık süre 45 dakika)
Video 3: Göbekli Tepe - Dünya'nın İlk Tapınağı (Yaklaşık süre 80 dakika)
